Ayak tırnak mantarı, dermatofit adı verilen mikroorganizmalar nedeniyle oluşur ve tıpta onikomikoz olarak adlandırılır. Bu durum, oldukça yavaş ilerleyen kronik bir rahatsızlıktır ve ayak tırnağı yatağını ve plakasını etkiler. Ayak tırnak mantarı, dışarıdan gözle teşhis edilebilir; ağrı ve koku gibi belirtileri kolayca fark edebilirsiniz. Tırnak yüzeyinde sarımsı, yeşil ya da kahverengi oluşumlar, tırnağın altında kir birikimi, acı ve kokuya yol açar. Mantar, önce tırnak altına yerleşir ve ardından tırnağa yayılır. Toplumda görülen tırnak hastalıkları arasında en yaygın olanı tırnak mantarıdır. Bu rahatsızlık, herkesi etkileyebilir ancak özellikle ayakları sürekli nemli olan kişiler, yaşlılar, diyabet hastaları, dolaşım sorunları olanlar ve bağışıklık sistemi zayıflamış olanlar daha fazla risk altındadır.

İlk aşamada mantar, ayak tırnağı altındaki tırnak yatağına yerleşir. Bu durum, tırnağa zarar veren etkenlerden kaynaklanır. Tırnakların darbe alması, sert cisimlerle vurulması, derinden kesilmesi veya dar ayakkabıların giyilmesi gibi etkenler tırnak altında kir birikimine neden olabilir. Ayak tırnak mantarı bulaşıcı olduğu için ortak kullanılan yerlerde ve nemli ortamlarda dikkatli olunmalıdır. Özellikle soyunma odaları, yüzme havuzları, banyo ve duşlar, bahçeler ve sterilize edilmeyen pedikür setlerinin kullanımı, ayak tırnak mantarına neden olabilir.

Ayak tırnak mantarları kendiliğinden iyileşmez. Mutlaka doktora gidilerek önerilen ilaçların kullanılması ve tavsiyelere uyulması gerekir. Tedavi için kullanılan ilaçlar, tırnaktaki mantarların yaşadığı bölgeye ulaşarak enfeksiyonun ortadan kaldırılmasını sağlar. Düzenli olarak ilaç tedavisine uyulursa, ayak tırnak mantarı kolayca tedavi edilebilir. Bunun dışında tırnak mantarı için lazer tedavisi de yapılabilir. Ancak ayak tırnak mantarı tedavisinde sabırlı olunmalı ve en az 3 ay süreyle tedaviye özenle devam edilmelidir. Bu sürede doğru ayakkabı ve çorap seçimi de yapılmalıdır. Gerekirse ayaklara özel spreyler kullanılmalıdır.

Ayak tırnak mantarı tedavi edildikten sonra yeniden oluşumunun önlenmesi gereklidir. Bu nedenle ayakların kuru ve temiz tutulması çok önemlidir. Mantarlar nemli ortamlarda yaşamayı sever. Ortak kullanılan yerlerde terlikle dolaşmak, ayağa uygun dar olmayan ayakkabılar giymek ve tırnak kesimini düz olarak yapmak önleyici tedbirler arasındadır. Evde ortak kullanılan havlulara da dikkat edilmelidir. Çoraplar pamuklu olmalı ve her gün değiştirilmelidir. Ayak tırnaklarına yapılan pedikür sırasında steril aletler kullanılmalıdır.